شاید اگر «الکساندر پارکس» می‌دانست با اختراع کیسه نایلون در سال ۱۸۵۶ چه بر سر زمین و محیط‌ زیست می‌آورد، عطای این اختراع را به لقایش می‌ بخشید و آن را برای همیشه به گنجینه خاطرات علمی‌اش می‌سپرد.

در این وانفسا که حتی مدیران شهری هم از آمار سر به فلک کشیده تولید کیسه‌های نایلونی توسط پایتخت ‌نشینان به ستوه آمده‌اند، نخبه‌ای در محله چیتگر شمالی کیسه نایلونی اختراع کرده که نه به 100 سال بلکه به 100 ثانیه زمان برای تجزیه شدن نیاز دارد و در چشم بر هم زدنی اثری از آن باقی نمی‌ماند. اگر متولیان پایتخت، حامی این جوان نخبه باشند، اختراع دکتر «سیاوش اسماعیلی» می‌تواند ناجی این روزهای پایتخت و محیط ‌زیست به گل نشسته‌اش باشد.

در گذشته، تولید قالب‌های تزریق پلاستیک با هزینه بسیار بالایی همراه بود. این قالب‌ها عموماً تنها در تولید انبوه و جایی که هزاران نمونه از محصولی مورد نیاز بود، مورد استفاده قرار می‌گرفتند. قالب‌ها معمولاً از فولاد سخت، فولاد از پیش سخت‌شده، آلومینیوم و آلیاژهای مس-بریلیم ساخته می‌شوند. مسئله‌ی انتخاب جنس قالب در وهله‌ی اول مسئله‌ای است کاملاً اقتصادی. تولید قالب‌های فولادی عموماً با هزینه‌ی بیشتری نسبت به قالب‌های دیگر همراه است، اما طول‌عمر زیاد آن‌ها که تولید بیشتر محصول، پیش از فرسودگی قالب را در پی خواهد داشت، شرایط اقتصادی را به تعادل می‌کشاند قالب‌های فولاد از پیش سخت‌شده زودتر دچار فرسودگی شده و عموماً از آن‌ها در حجم پایین تولید و یا تولید قطعات بزرگ استفاده می‌گردد.

گاهی چنین به نظر می رسد که امریکای مدرن یک قصر پلاستیکی غول پیکر است.مواد چند منظوره در ماشین ها, اسباب بازی ها, بسته بندی,لباس,کالای خانگی,ابزارآلات آشپزی, وسایل دارویی و ... یافت می شوند.این مواد با پراکندگی در خیابان ها,آبراه ها را بند آورده و موجب خفگی موجودات آبزی می گردند.خیلی از پلاستیک ها براحتی می توانند بازیافت شوند اما این کار چگونه ممکن است و آیا اصولا قانونی برای این کار وجود دارد؟

پلاستیک ها موادی هستند جامد و پایدار با منشاء نفت و گاز که امروز جانشین بسیار مناسبی برای چوب و فلز و شیشه و سرامیک ها می باشند. منشاء اصلی پلاستیک اتیلن (C2 H4) می باشد که خود از اتان و پروپان تشکیل می شود.

 طبقه بندی پلاستیک ها در مهمترین تقسیم بندی به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:

 الف) ترموپلاست ها (پلاستیک های گرما نرم):یعنی پلاستیک هایی که در اثر حرارت نرم شده و در اثر از دست دادن حرارت سخت می شود؛ مثل: نایلون.

 ب)ترموست ها (پلاستیک های گرما سخت)منظور پلاستیک هایی که برای اولین بار در اثر حرارت شکل پودری آنها به قطعه ای یک پارچه تبدیل می شود. اما این قطعه دیگر هرگز توسط گرما ذوب نخواهد شد؛ مانند: ملامین، باکالیت. (به علت وجود پیوند های عرضی و شبکۀ سه بعدی)

Polypropylene( PP) یک ترموپلاست است که از پلیمریزاسیون پروپیلن بدست می آید و قابل بازیافت است.

پلی پروپیلناولین بار در اوایل دهه 1950 در مقیاس آزمایشگاهی تولید شد و سپس در اواخر این دهه به تولید تجاری رسید.

 از ابتدا برآورد می شدهزینه تولید پلی پروپیلنPE  از پلی اتیلنPP کمتر است.
پلی پروپیلن درسه فرمisotactic, syndiotacti , atactic تولید می شود که به صورت عمده به فرمisotactic  و با افزودن مقدار کمی ازدیگر منومر ها بیشتر پلی اتیلن( PE) است.

اگر دقت کرده باشید وسط آرم بازیافت معمولا حروف یا اعداد و گاهی هر دو نوشته شده. اگر هم ندیده اید نگران نباشید، متاسفانه هر لحظه ای که اراده کنید دور و برتان آنقدر ظرف پلاستیکی زیاد است که کافی است دستتان را دراز کنید تا یکیشان را بردارید.

اما داستان این اعداد: پلاستیک ها با توجه به نوعشان به 7 گروه تقسیم بندی می شوند. با این شناخت پلاستیک های قابل بازیافت، خطرناک ، کم خطر و ... قابل شناسایی خواهند بود.

پلی اتیلن از انواع پلیمرهای گرما نرم می ‌باشد بدین معنا که این ماده با رسیدن به نقطه ذوب خود به حالت مایع و با رسیدن به نقطه انجماد به حالت جامد تبدیل می‌شود. پلی اتیلن سنتز شیمیایی اتیلن است که معمولا از ترکیب نفت خام و گازهای طبیعی به وجود می‌آید. برخی از نام های غیر رسمی آن  polythene  یا  polyethylyne  می‌باشد، علاوه بر این به اختصار PE نیز نامیده می‌شود. پلی اتیلن اکثرا در جهت ساخت ترکیبات پلاستیکی استفاده می‌شود تا به صورت خالص مورد استفاده قرار گیرد. این ماده در طیف وسیعی از مصارف گوناگون استفاده شود .

آگاهی در مورد فرآیندهای تولید میتواند دید جامعتری نسبت به مراحل شکل گیری یک قطعه در اختیار ما قرار دهد و برنامه ریزی برای رسیدن به بهترین روش تولید یک قطعه را تسهیل میکند. در تولید قطعات پلاستیک فرایندهای متنوعی وجود دارند.مثلا برای تولید قطعات پلاستیک توخالی مانند گالن ها و محفظه ها ، فرآیند قالب گیری پلاستیک بادی با استفاده از قالب پلاستیک بادی مربوط به همان قطعه ، رایج میباشد

در شرایطی که امروزه مشتری ها از قدرت انتخاب بیشتری نسبت به گذشته برخوردار هستند، تمایلی به مشاهده توضیحات و مواد تشکیل دهنده هر یک از این محصولات برای مقایسه آنها ندارند. در عوض، بسیاری از مشتری ها به برند و یا بسته بندی محصولات برای تصمیم گیری درباره این که بهترین محصول کدام است، توجه می کنند. دریافت نشانه های درست از محصولات در بیشتر مواقع مشتری ها را به خرید آنها تشویق می کند.

زمانی که صحبت از بسته‌بندی پایدار می‌شود همواره باید این احتمال را در نظر گرفت که پلاستیک عرصه رقابت را به کاغذ واگذار کند. در این مطلب قصد داریم به بررسی دلایل مختلف این احتمال بپردازیم.

ساده‌ترین تعریف پلیمر بیان دارنده‌ ماده‌ شیمیایی کارآمدی است که از واحد‎هایی تکرارشونده تشکیل می‌شود. پلیمر می‌تواند به صورت شبکه‌ای 3 بعدی (که در آن واحد‎های تکرارشونده از راست و چپ، جلو و عقب و بالا و پایین به یکدیگر متصل‌اند) باشد.

پلی اتیلن ترفتالات پلیمری است که در اغلب کشورها برای تولید الیاف پلی استر(70 درصد) رزین بطری (22 درصد) فیلم (6 درصد) و رزین های پلی استر مهندسی (2 درصد) به کار رفته، ولی در ایران این پلیمر بیشتر برای ساخت انواع بطری­های آشامیدنی استفاده می­شود. با توجه به مقاومت بالای این بطری­ها در برابر شکستگی، دما و نفوذ گازها، دارا بودن وزن کم و ارزان بودن قیمت نسبت به سایر مواد بسته بندی همچون شیشه و فلز، تولید بطری­های پلاستیکی از این رزین کاربرد گسترده­ای پیدا کرده است. که بالطبع موجب ورود بطری­های PET مصرفی به جریــان زباله های شهری می­گردد. بالا بودن حجم این بطری­ها نسبت به وزن، که فضای زیادی را در هنگام حمل و نقل و دفن به خود اختصاص می­دهند و تجزیه بسیار طولانی آن در طبیعت (حدود 300 سال)، باعث گردیده تا مسئله بازیافت این بطری­ها، بخصوص در سال­های اخیر توجه همگان را به خود جلب نماید.

یكی از بزرگ­ترین مشكلات مبتلا به صنایع پلیمری و بازیافت پلیمرها، عدم شناخت مراكز تولیدی و یا فروش مواد اولیه از مواد پلیمری است و همین امر سبب می­گردد مواد مناسبی خریداری نشود و یا قطعه تولید شده با افت کیفیت مواجه گردد.

امروزه پلاستیک ها به عنوان یک ماده سنتزی و مصنوعی نقش بسیار مهمی در تولیدات صنایع مختلف ایفا می کنند. خواص منحصر به فرد و بسیار خوب پلاستیک ها و نیز آلیاژ های آن ها باعث شده که جایگزین بسیار مناسبی برای فلزات، چوب، شیشه و لاستیک ها در کاربردهای مختلف باشند. ولی از طرف دیگر کاربردهای وسیع و تولیدات روز افزون پلاستیک ها سبب مشکلات عمده از نظر زیست محیطی گردیده به طوری که پلاستیک ها به عنوان یکی از عمده ترین آلاینده های محیط زیست از طرف سازمان جهانی محیط زیست معرفی شده اند.

در متن زیر به جنبه های مثبت و منفی استفاده از پلاستیک ها در بسته بندی مواد غذائی اشاره میکنیم :

برخی پلاستیک­ها در بازار به­ صورت گرانول یا پرک بازیافتی و یا به شکل مواد نو پتروشیمی با قیمت بالاتری نسبت به سایر مواد مشابه خرید و فروش می شوند. پاسخ این سوال به کاربرد این مواد ارتباط مستقیم دارد.

امروزه با رشد محصولات پلاستیکی (پلیمری ) در سطح جهان و استفاده روز افزون از این تولیدات ، میزان توجه به این محصولات نیز زیاد شده است . استفاده از پلیمر به تنهایی به دلیل نداشتن رنگ خاصی خیلی کم صورت می گیرد و معمولا برای جلب مشتریان این محصولات باید به صورت رنگی تولید شوند .

مستربچ به عنوان رنگ دهنده پلیمر در صنعت پلاستیک مورد استفاده قرار می گیرد و کیفیت مستربچ نیز با کیفیت محصولات پلاستیکی ارتباط مستقیمی دارد . مستربچ را نیز معمولا بین 1.5 الی 3 درصد مورد استفاده قرار می دهند اما بسته به نوع تولید از این مقدار پایین تر و یا بالاتر هم مورد استفاده قرار می دهند.

یکی از مهمترین نقش هایی که بسته بندی دارد نقش ارتباطی آن است، بنابراین می توان گفت نخستین فروشنده ما ” بسته بندی ” است .

پلیمرها مواد خام اولیه می باشند، هم اکنون پلیمرهایی که در اینجا به آن اشاره می کنیم در صنعت بسته بندی به نام پلیمرهای پرمصرف شناخته می شوند.

محصولاتی که ساخته دست بشر بوده و با استفاده از منابع طبیعی تولید می شوند نیازمند بسته بندی اند. این نیاز را می توان از جنبه های گوناگون مورد بحث و بررسی قرار داد. هویت بخشی، امنیت، ایمنی و سلامت و در نهایت حمل و نقل، همگی نیاز مبرمی به بسته بندی برای تحقق دارند.